Günümüzde yaşanan yoğun rekabet ortamı içerisinde işletmelerde sürdürülebilir büyüme ve gelişme için kurumsal yönetime önem vermeleri, risklerini sistematik ve sürekli bir biçimde değerlendirip yönetmeleri gerekmektedir. Şartların çok hızlı değiştiği günümüzde risk yönetimi, kurumsal ve stratejik yönetimin önemli bir parçası konumundadır.
Teknolojik yenilikler ile birlikte işletmelerin üretimde verimliliği ve kalitesinde ki artışlarla birlikte ölçek ekonomisinin bir rekabet avantajı olmaktan çıktığını görmekteyiz. Bunun yerine işletmelerin hayatına tüm süreçlerin iyi yönetimi ve verimliliği gibi konuların girdiğini söyleyebiliriz.
Bir işetmede Kurumsal yönetim, risk yönetimi ve stratejik yönetim uygulanabilmesi için o işletmenin kurumsallaşmış olması gerekmektedir. Kurumsallaşma ise bir işletmede kişilere bağlı olmadan süreçlerin ve politikaların oluşturulması olarak tanımlanabilir.
Kurumsallaşma; yönetim yapısı karar alma mekanizmaları, politika prosedür, organizasyon yapısı, yetki ve sorumlulukların netleştirildiği, denetim mekanizmaları oluşmuş, faaliyetlerini ölçüp kontrol edebilen, sistem odaklı, yetki ve sorumlulukların belli olduğu organizasyonları ifade etmektedir.
Hayatta kalmak, gelişmek ve sürdürülebilir olmak için çabalayan işletmelerin çok hızlı değişen ortamların getirdiği zorluklar ile baş edebilmeleri için bünyelerinde etkin bir kurumsal yönetim yapısını oluşturmaları gerekmektedir. Sağlam bir yönetişim için risk yönetimi sürecinin de gerekli olduğu unutulmamalıdır. Kurumsal yönetimde etkinliğin sağlanabilmesi açısından mevcut durumlarına, ve gelecekteki büyümelerine etki edebilecek riskleri etkin ve etkili bir şekilde yönetmek işletmenin önceliğini oluşturmalıdır.
Kurumsal risk yönetimi; risklerin tanımlanarak değerlendirilmesi, risklerin etkisinin makul seviyede tutulabilmesi acısından gerekli kontrollerin tasarlanması, risklerin gözden geçirerek raporlanması ve işletme faaliyetlerinin risk büyüklüklerinin tespit edilerek kabul edilebilir düzeye düşürülmesine yönelik süreçlerin tamamı ile ifade edilmektedir.
Risk yönetiminin işletmeye ve kurumsal yönetime sağladığı faydaları kısaca aşağıda belirtildiği şekildedir diyebiliriz.
- Stratejik amaç ve hedeflerin daha sağlıklı belirlenmesi
- Planlamanın daha etkin yapılması
- Daha etkin karar almanın sağlanması
- Birimler/Bölümler arasındaki bilgi akışı ve iletişimin arttırılması
- Kanun ve mevzuata uygunluğun devamlılığının sağlanması
- Risk bilgisinin güvenirliğinin arttırılması
- Fırsatların ve tehditlerin daha sağlıklı belirlenmesi
- Performansın risk temelli belirlenmesi
- Rekabet gücünün arttırılması
- Kaynakların etkin şekilde tahsis edilmesi ve kullanılması
Kurumsal yönetim ve risk yönetimi birbiri ile ilişkili ve birbirine bağlı iki kavram olarak belirtebiliriz. İşletmelerin performansının sürdürebilirliği her ikisinin de etkin rolüne bağlıdır. Aynı zamanda risk yönetimi işletmenin hedeflerine ulaşmasında bir kontrol noktası olarak kullanılmalıdır.
İşletmelerin risklerini daha iyi anlamalarına, hedeflerini iyileştirmelerine, riski uygun şekilde azaltmalarına, değerlendirmelerine ve yönetmelerine yardımcı olmak için kurumsal yönetim ve risk yönetimi birbiriyle çok yakın ilişkili olarak çalışmalıdır. Risk yönetimi, yalnızca bir işletmenin hedeflerine ulaşmasını engelleyecek riskleri önlemek için oluşturulmamalı, aynı zamanda işletmenin beklenmedik durumlara yanıt verme ve fırsatlardan yararlanma esnekliği de sağlamalıdır.
Kurumsal yönetim işletmeyi stratejisi doğrultusunda hedeflerine doğru giderken işetmeyi amaçlarına uygun bir şekilde bir arada tutan bir yapı olarak tanımlar isek, risk yönetimi bu yapı içerisinde esnekliği sağlayan bir unsurdur diyebiliriz.
Sonuç olarak işletmelerde risk yönetiminin etkinliğinin sağlanması, sağlam bir kurumsal yönetimin varlığı acısından bir zorunluluk olduğu söylenebilir. İşletmelerde risk yönetimi kapsamında aşağıda belirtilen aşamalar oluşturulmuş ise risk yönetiminin etkinliği sağlanmış ve riskler yönetilebilmektedir diyebiliriz.
