Teknolojinin gelişimiyle birlikte Bankacılık sektöründe de iş yapış şekilleri de hızla değişmektedir. Eskiden bir banka müşterisi olabilmek, bankanın ürün ve hizmetlerinden faydalanabilmek için bir banka şubesine gitmeniz ya da kurye ile gelen evrakları imzalamanız gerekiyordu. Artık bankaların da dijitalleşerek yoğun teknoloji kullanmaya başlaması ve BDDK’nın yeni düzenlemeyle birlikte artık şubeye gitmeden, dilediğiniz yerde ve dilediğiniz saatte, birkaç basit adımda banka müşterisi olmanız mümkün!
Uzaktan müşteri edinimi yeni nesil bankacılığı ifade ediyor. Bu süreçte kullanıcılar; kimlik kartı ve yüz tanıma doğrulamalarıyla her zaman ve her yerde banka müşterisi olabiliyor.
Uzaktan Müşteri Edinimi Nedir; Uzaktan Müşteri Edinimi süreci, fiziki prosedürlerin (aslen şubede bulunma, sözleşmeye imza atma, fiziken kimlik gösterme vb.) olmadığı, sürecin tamamen mevzuata uygun bir şekilde dijital platformlardan gerçekleştirildiği bir süreçtir.
Uzaktan Müşteri Ediniminin sağladığı Faydalar; Banka müşterisi olabilmek için yer ve zaman sınırını ortadan kaldırması. Geçmişte ürün ve hizmetlerden faydalanmak isteyenlerin banka şubelerine gitmeleri ya da kurye ile evrakları imzalamaları gerekirken; bugün herkes sadece akıllı telefon ve internet bağlantısı sayesinde kolayca banka müşterisi olup dijital kanallardan anında işlem gerçekleştirebiliyor.
Uzaktan Müşteri Edinimi Nasıl Oluyor: Sisteme katılan her bankanın kendi uygulaması ile süreç başlamakta, arada NFC ile yüz doğrulama teknolojileri kullanılmakta, son olarak ise müşteri temsilcisi ile yapılan kısa bir video görüşme sonrası süreç sonlanmaktadır. T.C. Kimlik Kartı, akıllı telefonu ve interneti olan herkesin kolayca banka müşterisi olmasını sağlayan süreç sonrasında, tüketiciler bankaların mobil bankacılık/internet bankacılığı kanalı vasıtasıyla her türlü işlemlerini banka şubelerine gitmeden yapabilmektedirler.
Ülkemizde Müşteri ve banka sözleşme ilişkisi esnasında yüz yüze gelme ihtiyacı MASAK mevzuatından kaynaklı gereklilikler dışında ortadan kalkmıştır. Sadece bankalar değil; fintechler ve finansal kuruluşlar da belirlenen sözleşme türlerine yönelik dijital çözümler kullanmaya imkan bulmaktadır. Böylelikle potansiyel müşterilerle sözleşme süreçlerinin de dijital ortamda tamamen uzaktan yürütülmesinin önü açılmıştır. Kanun kapsamındaki kuruluşlar için finansal kapsayıcılığın ve müşteri sayısının artması öngörülmektedir. Ödeme hizmeti sağlayıcıları, aracı kurumlar ve portföy yönetim şirketlerinin uzaktan kimlik doğrulamasına imkân sağlanması için birçok önemli Kanun’a da düzenleme getirilmiştir.
Ülkemizde Bankacılık ve Bankacılık dışı finans sektörünün ana düzenleyicisi olan BDDK tarafından uzaktan müşteri edinimine ve sözleşme teminine ilişkin yayınladığı düzenlemeler;
01.04.2021 tarihinde “Bankalarca Kullanılacak Uzaktan Kimlik Respiti Yöntemlerine ve Elektronik Ortamda Sözleşme İlişkisinin Kurulmasına İlişkin Yönetmeliği”.
11.01.2022 tarihinde “Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketlerince Kullanılacak Uzaktan Kimlik Tespiti Yöntemlerine ve Elektronik Ortamda Sözleşme İlişkisinin Kurulmasına İlişkin Yönetmeliği”
Yukarda belirtilen iki yönetmelik temelde bireysel, gerçek kişilere yönelik olarak uzaktan müşteri edinimi kurallarını tanımlamaktadır. BDDK tarafından 23.08.2022 tarihinde BDDK tarafından yayınlanan “Bankalarca Kullanılacak Uzaktan Kimlik Respiti Yöntemlerine ve Elektronik Ortamda Sözleşme İlişkisinin Kurulmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Taslağı” ile Bankaların tüzel kişiler içinde uzaktan müşteri edinimi yönetiminin kullanılmasının yolunu açmaktadır. İlgili taslak yönetmeliğin resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmesiyle birlikte Bankalar; ticari müşterileri için de uzaktan müşteri edinimi süreçlerini işletebileceklerdir.
Bu kapsamda mevcut ve taslak uzaktan müşteri edinimi düzenlemeleri tarafımızca incelenmiş ve Bankaların oluşturması gereken iş sürecinin genel hatları ile aşağıdaki gibi olması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
