- Stratejik riskler
- Finansal riskler
- Dış çevre riskleri
- Operasyonel riskler.
İşletmeler, bazıları ciddi kar kaybına ve hatta iflasa neden olabilecek her türlü riskle karşı karşıyadır. Ancak tüm büyük şirketler kapsamlı “risk yönetimi” departmanlarına sahipken, küçük işletmeler konuya bu kadar sistematik bir şekilde bakmama eğilimindedir. Baktığımız zaman kurumsal risk kavramı şirketlerin bütün hayatını etkileyen, her attıkları adımda karşılarına çıkan bir olgudur. Her yerde var olduğu için bunu anlayabilmek ve içselleştirmek adına biraz daha yapısal bir şekilde ele almamızda fayda var. 4 başlıkta incelemek gerekirse;
Stratejik Riskler : Şirketlerin her şeyinin başladığı yer stratejidir. Başarılı bir işletmenin kapsamlı, iyi düşünülmüş bir iş planına ihtiyacı olduğunu herkes bilir. Ama aynı zamanda bir şeylerin değişmesi hayatın bir gerçeğidir ve en iyi hazırlanmış planlarınız bazen çok hızlı bir şekilde çok modası geçmiş görünebilir.
Bu stratejik risktir. Bu, şirketinizin stratejisinin daha az etkili hale gelmesi ve bunun sonucunda şirketinizin hedeflerine ulaşmakta zorlanması riskidir. Bunun nedeni teknolojik değişiklikler, pazara giren güçlü yeni bir rakip, müşteri talebindeki değişiklikler, hammadde maliyetlerindeki artışlar veya diğer büyük ölçekli değişiklikler olabilir.
Şirketler adını koysa da koymasa da aslında bir strateji, vizyonla ve bu vizyonu gerçekleştirmek için bir misyonla doğuyorlar. Aslında bir iş kurulduğu zaman gelecekte nereye ulaşmak istediğine dair bir hayal ve hedefle kuruluyor. Bu hedefe ulaşmak için neler yapması gerektiğine dair ilk dönem teorileri ile yani misyonu ile doğuyor. Dolayısıyla bununla doğan bir şirket, yol boyunca güncellediği bu strateji yolculuğunda aslında koca bir risk ile karşı karşıya .
Bu stratejiler birçok risk içeriyor; hedeflerin gerçekleşmeme ihtimali, az veya çok gerçekleşme ihtimali, bu hedefler ile alakalı hedeflerin yanlış konulmuş olma ve şirketi bambaşka yöne getirme riskleri. Baktığımız zaman bütün bunlar aslında risk kavramının içerisindedir. Bu noktada stratejiyi ilgilendiren, sadece hedeflerle ilgili riskler değildir. Strateji demek, şirketin kurucularının, sahiplerinin, hissedarlarının veya üst yönetimin gitmek istedikleri yeri ve rotayı belirledikleri bir süreç ve sürekli aktif olan bir süredir.
Finansal Riskler : Finansal risk kavramı firmalara diğer geri kalan 3 ana risk başlığından daha yakın gelen bir başlıktır çünkü finansla uğraşmayı, yani şirketi ayakta tutan para konusu ile uğraşmayı gerektiriyor. Finansal riskler kurumun finansal pozisyonunun ve tercihlerinin sonucunda ortaya çıkan riskleri ifade eder. Finansal riskler içerisinde kredi, faiz, nakit, finansal piyasalar, emtia fiyatlar› gibi riskler ilk akla gelenlerdir.
Dış Çevre Riskleri : Dış çevre riskleri, şahısların, kurumların dışında bulunan ve dışarıdan kaynaklı ve kişisel veya firmasal kontrol-müdahale şansının olmadığı risklerdir. Bu risklere örnek olarak; Hukuksal konular, Mevzuatsal konular, Siyasal-politik konular ve Doğal afet felaket konuları verilebilir.
Operasyonel Riskler : Operasyonel risk, bir şirketin belirli bir alanda veya sektörde günlük iş faaliyetlerini yapmaya çalışırken karşılaştığı belirsizlikleri ve tehlikeleri özetler. Bir tür iş riski, iç prosedürlerdeki, kişilerdeki ve sistemlerdeki arızalardan kaynaklanabilir. Dış olaylardan kaynaklanan riskler çoğu zaman daha olası gelsede şirketler kendileri için de bir risk kaynağıdır. Operasyonel risk, şirketlerin günlük operasyonlarında beklenmedik bir başarısızlık anlamına gelir. Sunucu kesintisi gibi teknik bir arıza olabilir, çalışanlardan veya süreçlerden kaynaklanıyor olabilir. Bazı durumlarda, operasyonel risk, doğal afet veya elektrik kesintisi gibi kontrolünüz dışındaki olaylardan veya web sitenizin sunucusundaki bir sorundan da kaynaklanabilir. Şirketinizin temel operasyonlarını kesintiye uğratan her şey operasyonel risk kategorisine girer.