Bu yazıda Türk Bankacılık çalışan sayısını analiz etmeye çalışacağım. Nisan 2023 itibariyle BDDK Web sitesi üzerinden aylık bülten verileri kullanılarak elde edilen veriler üzerinden analiz yapılmıştır.
Türk Bankacılık sektörünün personel sayısı ve istihdam acısından gelişimine bakıldığında sektördeki toplam personel sayısının Ocak 2016 tarihinde 215.592 kişi iken Nisan 2023 tarihinde 206.151 kişiye düştüğünü görmekteyiz. İki tarih arasında kişi bazında azalmanın %4,4 olduğunu görmekteyiz.
Nisan 2023 itibariyle sektörün personel sayısı 206.151 kişi iken, Ocak 2008 de 168.542 kişi, 2010 yılında ise 183.562 kişi olduğunu görmekteyiz. Çalışan sayısındaki değişim 2008’e göre %22, 2010’a göre ise %9’dur. Sektördeki personel sayısı 2008 ve 2010’a göre artarken 2016 yılına göre azaldığı görülmektedir. Azalmanın ana sebebinin sektördeki dijitalleşmeden kaynaklandığını söyleyebiliriz.
Nisan 2023 itibariyle toplam 206.151 kişi olan çalışan sayısının %88’inin Mevduat Bankalarında, %9’unun Katılım Bankalarında, %3’ünün ise Kalkınma ve Yatırım Bankalarında olduğunu görmekteyiz.
Bankacılık sektöründe çalışan sayısının Banka tipi bazında değişimine bakıldığında ise; Mevduat Bankalarında çalışan sayısındaki gelişimin sektör ile paralellik arz ettiği görülmekle birlikte, Katılım Bankalarının sektör genelinden farklılaşarak çalışan sayısının artış trendinde olduğunu görmekteyiz. Kalkınma ve Yatırım Bankalarında ise 2021 yılında sektöre yeni oyuncuların katılmasıyla birlikte artış trendine girdiğini söyleyebiliriz.
Sektörde faaliyet gösteren Bankaların sahipliği açısından çalışan sayısı dağılımına bakıldığında ise 75.161 kişinin Kamu Bankalarında (%36,5), 62.248 kişinin yabancı bankalarda (%32,7) ve 65.742 kişinin Yerli Özel Bankalardan (%32,9) çalıştığı görülmektedir. Bankaların sahipliği açısından çalışan sayısındaki tarihsel gelişim ise aşağıdaki grafiklerde olduğu gibidir.
Sahiplik acısından Banka personel sayılarına bakıldığında Kamu Bankalarında çalışan sayısında artış trendi olduğunu görmekteyiz. Yabancı ve Yerli Özel Bankalarda ise personel sayısının azalma trendinde olduğu görülmektedir. Yerli Özel ve Yabancı Bankaların personel sayısındaki azalmanın Bankalardaki dijitalleşme ve buna bağlı olarak şube sayılarındaki azalmadan kaynaklandığını söyleyebiliriz.
Özellikle pandemi sonrasında müşterilerin dijital kanalları kullanımının önemli düzeyde arttığını görmekteyiz. Bu durumun Bankalarda şube sayılarında ve operasyonel kadrolarında azalmaya neden olduğunu düşünmekteyiz.
Önümüzdeki dönemde Bankacılık sektöründe dijitalleşmenin daha da artarak devam edeceğini düşündüğümüzde buna bağlı olarak; şube ve personel sayılarında azalma görmeye devam edeceğimizi söyleyebiliriz.
Bankacılık mevzuatının dijitalleşmeyi desteklemeye devam etmesi ve bu bağlamda yeni ürün ve uygulamalara yönelik mevzuatın BDDK tarafından hayata geçirilmesi, Bankaların Fintech’ler ile iş birliklerinin artması ve müşterilerin dijital kanalları daha yoğun kullanmaya başlamasıyla birlikte şubeler üzerinden yapılan işlerin birim maliyetinin dijital kanallara göre çok yüksek kalacak olması dikkate alındığında Bankalarda şube ve şube personel sayısının azalacağını söyleyebiliriz.
Sonuç olarak Bankalarda özellikle özel sermayeli Bankalarda dijitalleşmeyle birlikte şube ve operasyon kadrolarında daralmalar yaşanmasının muhtemel olduğunu söyleyebiliriz.